Bogusław Maria Aleksander Szul-Skjöldkrona, który przyszedł na świat 13 listopada 1895 roku w Lipinkach, był nie tylko utalentowanym polskim poetą, ale również pasjonatem, który zbierał teksty piosenek. Jego życie zostało tragicznie przerwane 27 maja 1920 roku w Czetwertynówce.
W trakcie służby wojskowej Szul-Skjöldkrona osiągnął stopień majora w Sztabie Generalnym Wojska Polskiego. Jego zaangażowanie w działania na rzecz ojczyzny nie pozostało niezauważone, za co uhonorowano go Orderem Virtuti Militari, jedną z najwyższych odznak wojskowych w Polsce.
Życiorys
Bogusław Szul-Skjöldkrona urodził się 13 listopada 1895 roku w Lipnikach, w rodzinie inżyniera naftowego Ludwika i Róży z domu Grohss von Rosenburg. W roku 1913 z powodzeniem zdał egzamin maturalny z odznaczeniem w c. k. Gimnazjum III w Krakowie. W 1914 roku ukończył kurs instruktorów skautingu, co świadczy o jego zaangażowaniu w działalność społeczną. Ponadto, studiował medycynę i był członkiem stowarzyszenia Sokoła.
10 sierpnia 1914 roku wstąpił do Legionu Wschodniego, a następnie walczył w 3 pułku piechoty, gdzie brał udział w bitwach, m.in. pod Rarańczą. W tym okresie piastował stanowisko dowódcy 5. kompanii 3 pułku piechoty i odniósł rany w walkach pod Kołkami. Jego kariera wojskowa rozwijała się dynamicznie, co potwierdzają awanse na kolejne stopnie wojskowe: chorążego (18 października 1914), podporucznika (11 listopada 1914) oraz porucznika (1 lipca 1916).
Kiedy kryzys przysięgowy zastał go w Krakowie, zdecydował się przedostać na tereny wschodnie, gdzie brał udział w bitwie pod Kaniowem. W Archangielsku służył w Oddziale Polskim, obejmując dowodzenie w plutonie oficerskim. 29 października 1918 roku został mianowany szefem sztabu Dowództwa Wojsk Polskich w północnej Rosji, która była częścią Armii Polskiej we Francji. Po wyjeździe oddziału majora Skokowskiego 10 grudnia 1918 roku objął dowództwo garnizonu Archangielsk.
Od kwietnia 1919 roku osiedlił się na stałe w Polsce, gdzie kontynuował służbę jako oficer sztabowy. W maju 1920 roku objął dowodzenie I batalionu 52 pułku Strzelców Kresowych. Niestety, poległ 27 maja 1920 roku pod Czetwertynówką nad Bohem, prowadząc osobiście kompanię do szturmu. Jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się w Tulczynie, skąd po ekshumacji, w 1932 roku, został przeniesiony na warszawskie cmentarz Powązki Wojskowe, gdzie spoczywa w kwaterze A5-pomnik-2.
Upamiętnienie
8 lipca 1920 roku pośmiertnie zatwierdzono awans Bogusława Szula-Skjöldkrony na stopień podpułkownika, z dniem 1 kwietnia 1920 roku, w piechocie, w grupie oficerów byłej Armii gen. Hallera.
Uznawany był za wybitnego twórcę tekstów piosenek II Brygady Legionów, co podkreśla jego znaczenie w polskiej kulturze wojskowej. Dodatkowo, był zbieraczem tekstów piosenek oraz przyśpiewek wojskowych. W 1919 roku opublikował tomik o tytule „Piosenki leguna-tułacza”, w którym zgromadził te cenne utwory.
W jego wierszu Odwiedziny w Mołotkowie opisano jedną z najkrwawszych bitew stoczonych przez Legiony Polskie, co czyni go istotnym dokumentem historycznym oraz artystycznym.
Życiorys Bogusława Szula-Skjöldkrony został szczegółowo przedstawiony przez Karola Koźmińskiego w książce pt. „Kamienie na szaniec”, wydanej w 1937 roku.
Ordery i odznaczenia
Wiele osób odnajduje w życiorysie Bogusława Szula-Skjöldkrony szereg odznaczeń, które świadczą o jego zasługach. Wśród nich wyróżniają się następujące ordery:
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari,
- Krzyż Niepodległości – przyznany pośmiertnie 19 grudnia 1930 roku.
Przypisy
- MarekM. Gałęzowski MarekM., Bogusław Szul-Sköldkrona, Warszawa: IPN, 2020 r., s. 5.
- Co słychać w świecie kulturalnym. „Kamienie na szaniec”. 12 bohaterskich żywotów. „Dzień Dobry”. Nr 224, s. 7, 15.08.1939 r.
- "Gazeta Lwowska" nr 121 z 31.05.1932 r., s. 6: Z Bolszewji do Polski.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 27 z 21.07.1920 r., s. 591.
- Pawlik 1928 r., s. 15 wg autora major Szul poległ pod wsią Ulanica, w gminie Ładyżyn, w ówczesnym powiecie hajsyńskim.
- Roliński 1989 r.
- Bagiński 1921 r., s. 465.
- Bagiński 1921 r., s. 474.
- Lista starszeństwa 1917 r., s. 9.
- Sprawozdanie 1913 r., s. 131.
- Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze.
- a b Dydo 1981 r., s. 56.
- a b Cyfrowa Biblioteka.
- M.P. z 1930 r. nr 300, poz. 423.
Oceń: Bogusław Szul-Skjöldkrona